Άλλο feedback, άλλο review, άλλο rating και άλλο evaluation.

Δηλαδή άλλο σχολιασμός, άλλο αξιολόγηση και άλλο κριτική. Στην Ελληνική γλώσσα αναπτύσσονται και όροι όπως «εποικοδομητική» ή «θετική» ή ακόμη και «καλοπροαίρετη» δίπλα σε αυτές τις τρείς κατηγορίες αντίδρασης των ανθρώπων για τις οποίες γράφω σήμερα.

Πάρτε το απόφαση: οι άνθρωποι γύρω σας, οτιδήποτε κι αν κάνετε, από το να γράψετε ένα βιβλίο, ως το να κάνετε μια επιχείρηση, να χτίσετε ένα σπίτι, να επιλέξετε σύντροφο ή να … βάψετε τα μαλλιά σας ή να ξυρίσετε το κεφάλι σας… θα έχουν άποψη.

Και πιστεύω ότι δεν είναι τυχαίο που η Ελληνική γλώσσα που ενώ είναι θαυματουργή στην επακριβή αποτύπωση εννοιών, εδώ στην έννοια της αξιολόγησης συχνά χρησιμοποιεί δεύτερες λέξεις σαν να χρειάζονται «μάρτυρες» στο λεπτό ζήτημα, προκειμένου να μην παρεξηγηθεί. Γιατί; Γιατί σε αυτή την τραμπάλα εννοιών από τη μία βρίσκεται η αξιολόγηση ενώ από την άλλη βρίσκεται η αντίδραση και η ψυχολογία των ανθρώπων που την εισπράττουν. Ανεβαίνει σε ένταση η μία; Τότε η άλλη πέφτει. Πέφτει η μία; Παίρνει τα πάνω της η άλλη…

Αν δημοσιεύσατε το βιβλίο που μόλις γράψατε, οι άνθρωποι που το διαβάζουν θα δημοσιεύουν τη γνώμη τους, και ειδικά αν το έχετε ανεβάσει σε e book ο κάθε αναγνώστης θα σας βαθμολογεί με αστέρια. Τι σημαίνει όταν το βιβλίο σας βαθμολογηθεί από κάποιον άσχετο περαστικό αναγνώστη με ένα αστέρι; Ότι δεν αξίζετε; Ότι δεν πρέπει να προχωρήσετε στο να γράψετε το δεύτερό σας βιβλίο;

Και βέβαια το άρθρο μου δεν αναφέρεται σε συγγραφείς αλλά σε όλες τις κινήσεις, δράσεις, ή επιλογές που όλοι κάνουμε καθημερινά στη ζωή μας, καθώς βέβαια και τα projects – μικρά και μεγάλα που αποτελούν τους στόχους μας.

Τα πάντα που κάνετε, από τον τρόπο που φέρεστε ως τις επιλογές σας για το πώς ντύνεστε και εκφράζεστε στη δουλειά σας σχολιάζονται και αξιολογούνται από ανθρώπους που γνωρίζετε ή δεν γνωρίζετε, ανθρώπους που δεν έχουν καμία σημασία ή σχέση με σας, άμεσα ή έμμεσα. Σκεφτείτε την κοινωνική αξιολόγηση, και φυσικά σκεφτείτε την online αξιολόγηση, τα likes και όλο αυτό γύρω από την έννοια της βαθμολογίας που δίνει το περιβάλλον μας- φυσικό και ψηφιακό- στη ζωή και τις επιλογές μας.

Τι σημαίνει αυτό; Ότι θα πρέπει να σας καθορίζουν;

Στη ζωή όλοι χρειαζόμαστε feedback και έχουμε ανάγκη τη γνώμη και τη συμβουλή των άλλων για να προχωράμε και να αναπτυσσόμαστε ως άνθρωποι και ως κοινωνικά όντα. Ποιών άλλων όμως;

Αξιολογούμε και αξιολογούμαστε συνεχώς κάθε στιγμή. Η αξιολόγηση την ώρα που την κάνουμε σε οτιδήποτε, λέει περισσότερα για εμάς, παρά γι’αυτό ή γι’αυτόν τον οποίο αξιολογούμε. Μου αρέσει, μου είναι αδιάφορο ή δεν μου αρέσει κάτι ή κάποιος γιατί εκείνη τη στιγμή η διάθεσή μου, οι προθέσεις, ο στόχος, οι επιρροές ή χίλια άλλα άσχετα με αυτό που αξιολογώ πράγματα, συγκλίνουν ή αποκλίνουν.

Θέλω να σκεφτείτε το έφηβο παιδί σας. Αναζητά την αξιολόγηση των γύρω του και βάση αυτής περιμένει να δημιουργήσει άποψη για το πού θέλει να ανήκει: στους ολυμπιακούς ή στους παναθηναΪκούς; Στους ροκάδες ή τους techs; Και σκεφτείτε όλα τα υπόλοιπα αντίθετα στα οποία εκτίθενται στις επιλογές τους για να μεγαλώσουν μέρα μέρα και να μην τους καθορίζουν οι σχέσεις τους. Κάπου έχω διαβάσει τον σαφή διαχωρισμό μεταξύ εφηβείας και ενηλικίωσης ωραία: στην εφηβεία “I am the relationships” ενώ στην ενηλικίωση “I have relationships”.

Η αξιολόγηση μας καθορίζει. Είναι μια καθημερινή ψήφος εμπιστοσύνης για ανθρώπους, προιόντα, υπηρεσίες, επιχειρήσεις, κράτη, leaders και οτιδήποτε μπορείτε να φανταστείτε. Προσοχή όμως: σε προσωπικό επίπεδο και σε επίπεδο επιλογών μας και στόχων μας, η αξιολόγηση, το feedback, η γνώμη των άλλων και η συμβουλή είναι το πιο πολύτιμο αγαθό των ανθρώπινων σχέσεων, με μια προϋπόθεση: την αξιολόγηση εντός πλαισίου κοινών αξιών.

Αν με αξιολογήσει ο περαστικός δεν με νοιάζει καθόλου. Η γνώμη του αφορά τις δικές του προκαταλήψεις, πεποιθήσεις και τον τρόπο που εκείνος έχει επιλέξει να βλέπει τη ζωή.

Αν με αξιολογήσει ο άνθρωπος που σέβομαι, που έχω κοινές αξίες και είμαι συντονισμένος σε στόχους, αρχή – μέση και τέλος μιας βιώσιμης δημιουργικότητας στον προσωπικό ή επαγγελματικό στίβο, τότε … το ακούω. Και φυσικά ανάγω το παράδειγμα σε αξιολόγηση, γνώμη και συμβουλή γύρω από ουσιώδη και δευτερεύοντα που κάνω, λέω, σχεδιάζω ή ακολουθώ.

Ακούω, παρατηρώ, αξιολογώ, σημειώνω, μελετώ, εξετάζω και υπολογίζω το feedback των ανθρώπων με τους οποίους έχω κοινό πλαίσιο, στόχους, κοινές αξίες. Είναι καταπληκτικό πόση διαφορά μπορεί να κάνει στη ζωή μας ο συντονισμός κοινών στόχων και αξιών. Εντός πλαισίου κοινών Αξιών, όλες οι διαδράσεις ξαφνικά αποκτούν αξία. Το feedback, η αξιολόγηση, η εποικοδομητική κριτική ή όπως αλλιώς θέλετε να το πείτε, είναι μία,- αν όχι η σημαντικότερη από αυτές.